Lublin - W 2 minuty

Lublin często nazywany jest Kozim Grodem. Według podań w dawnych czasach na miasto napadli Tatarzy zabijając dużą część mieszkańców. Osierocone dzieci przeżyły dzięki kozie, która wykarmiła je swoim mlekiem. W dowód wdzięczności mieszkańcy przyjęli kozę za symbol miasta. Co ciekawe rysownik tworząc herb miasta popełnił błąd i zamiast kozy namalował… brodatego kozła

Pierwsze wzmianki o istnieniu osady handlowej na terenie dzisiejszego wzgórza Czwartek pochodzą z VI wieku

Przez wieki miasto rozwijało się dzięki korzystnemu położeniu na szlaku handlowym. Najpierw kwitła wymiana towarowa z Wielkim Księstwem Litewskim, potem z krajami znad Morza Czarnego

2 lutego 1386 roku w Lublinie Władysław Jagiełło został wybrany królem Polski. Wcześniej zobowiązał się do zawarcia unii personalnej (związek niezależnych państw mających wspólnego władcę), między Koroną Polską a Litwą

1 lipca 1569 roku podpisano Unię lubelską pomiędzy Koroną Królestwa Polskiego i Wielkim Księstwem Litewskim. Była to unia realna (w odróżnieniu do wcześniejszej unii personalnej), czyli związek państw, oparty na wspólnych instytucjach państwowych (de facto jedno państwo). W ten sposób powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów, mająca wspólnego władcę, sejm i politykę obronną, jednak oddzielne urzędy centralne, walutę, wojsko czy język

Zgodnie z postanowieniem Artykułu 3 Unii Lubelskiej: Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie jest jedno nierozdzielne i nierożne ciało, a także nierożna, ale jedna a spolna Rzeczpospolita, która się ze dwu państw i narodów w jeden lud zniosła i spoiła

W miejscu, w którym obozowała szlachta litewska i w którym odbywały się rozmowy ustawiono Pomnik Unii Lubelskiej (Plac Litewski). Na 13-metrowym monumencie wspartym na cokole znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca dwie stojące kobiety (symbolizujące Polskę i Litwę), zwrócone ku sobie i podające sobie prawe dłonie

W początkowej fazie II wojny światowej Lublin był ważnym ośrodkiem polskiej państwowości. Do miasta przeniesiono ministerstwa oraz skarb państwa, a jeszcze przed wybuchem wojny ustalono, że Lublin będzie tymczasową siedzibą Prezydenta RP

Na terenie Lublina utworzono obóz koncentracyjny na Majdanku, w którym zamordowano blisko 80 tysięcy osób, wśród których byli Żydzi (około 60 tysięcy osób), Polacy, Białorusini, Ukraińcy i Rosjanie

W okresie Polski Ludowej w mieście działała Fabryka Samochodów Ciężarowych (FSC), która produkowała popularne później samochody marki Żuk i Lublin

Zabytkowa część miasta skupia się ona na odcinku od Zamku Królewskiego, przez Stare Miasto aż do Krakowskiego Przedmieścia

Na wzgórzu w centrum miasta stoi Zamek w Lublinie. Pierwsza drewniana forteca będąca siedzibą kasztelana stała w tym miejscu już w XII wieku. Murowaną warownie wybudował Kazimierz Wielki w pierwszej połowie XIV wieku, natomiast Zygmunt Stary przebudował zamek na renesansową rezydencję królewską

Z czasów budowy kamiennego zamku do dziś przetrwała jedynie romańska wieża obronna oraz Kaplica św. Trójcy

Historycznie pierwszą budowlą powstałą na wzgórzu zamkowym była wieża obronna (donżon), w dolnej części zbudowana z kamienia, w górnej części z cegły i zakończona krenelażem (charakterystyczne „zęby” na szczycie baszty)

Kaplica św. Trójcy to bezcenny średniowieczny zabytek ozdobiony unikatowymi malowidłami bizantyńsko-ruskimi z 1418 roku powstałymi na zlecenie Władysława Jagiełły. Wyjątkowości tego dzieła dodaje fakt, że zdobienia charakterystyczne dla religii prawosławnej, znalazły się na ścianach i sklepieniach kościoła rzymskokatolickiego

Na terenie warowni swoją siedzibę ma Muzeum Narodowe w Lublinie. W budynkach zamkowych przygotowano wystawy dotyczące historii i sztuki Lubelszczyzny oraz galerie malarstwa gdzie podziwiać można m.in. słynny obraz Jana Matejki „Unia Lubelska”

Na Stare Miasto od strony zamku prowadzi Brama Grodzka, będąca częścią średniowiecznych murów miasta (zbudowanych po najeździe Tatarów w 1341 roku). W przeszłości nazywana była także Bramą Żydowską, gdyż oddzielała starówkę od dzielnicy żydowskiej

Sercem współczesnego Starego Miasta jest rynek otoczony renesansowymi kamienicami, na środku którego stoi budynek dawnego ratusza i najwyższego sądu apelacyjnego (Trybunał Koronny). To tutaj przyjeżdżała szlachta z całej ówczesnej Małopolski, aby rozstrzygać sporne sprawy

Dobranoc miasto stare, dobranoc. Drogi białe wychodzą stąd na północ, zwężają się w ścieżyny, ścieżyny rozlewają się w drobne strużki steczek. Wędrowiec jest już tylko ciemnym punkcikiem na jednej z nich. Zniknął za wzgórzem. Dobranoc, miasto, dobranoc…”– pisał Józef Czechowicz w „Poemacie o mieście Lublinie”. Dorobek Czechowicza, wybitnego polskiego poety związanego z Lublinem, można poznać bliżej w muzeum zlokalizowanym w jednej z kamienic na starym mieście

W obrębie starówki znajdują się także obiekty sakralne tj. Archikatedra św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, z przylegającą do niej Wieżą Trynitarską oraz Bazylika pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika

Spacerując brukowanymi ulicami można natknąć się na… kamień nieszczęścia. Legenda głosi, że to na tym głazie kat miał ściąć głowę niewinnego człowieka, a topór miał zostawić na kamieniu głęboki ślad. Kamień przenoszono w różne miejsca ale zgodnie z podaniami wszędzie przynosił śmierć. Także dziś wskazuje się aby lepiej… nie dotykać kamienia nieszczęścia

Inną charakterystyczną częścią Starego Miasta jest Plac Po Farze. W XIII wieku wzniesiono tutaj kościół farny pw. św. Michała Archanioła, jednak ze względu na zły stan techniczny rozebrano go w 1837 roku. Obecnie na placu wyeksponowano ruiny dawnego kościoła farnego

Symbolicznym punktem na mapie Lublina jest XIV-wieczna ceglana Brama Krakowska. W dawnych czasach brama strzegła dostępu do miasta (przed nią znajdowała się fosa, przez którą przerzucony był most zwodzony), dziś ulokowano w niej Muzeum Historii Miasta Lublina

Przed bramą rozciąga się plac Łokietka, łączący Stare Miasto z Krakowskim Przedmieściem, a tuż obok stoi jeden z najstarszych zabytków Lublina pochodząca z XIV wieku gotycka baszta obronna

Przy Placu Łokietka stoi Kościół św Ducha oraz przylegający do niego Nowy Ratusz z 1828 roku. Ratusz, będący siedzibą władz miasta wzniesiono w miejscu dawnego klasztoru karmelitów

Z balkonu lubelskiego ratusza, codziennie o godzinie 12 trębacz odgrywa miejski hejnał, którego oryginalna melodia pochodzi z końca XVII wieku

Krakowskie Przedmieście pełni funkcję głównego miejskiego deptaka (na odcinku od Placu Łokietka do Placu Litewskiego). Wzdłuż ulicy w dawnych magnackich kamienicach ulokowano siedziby miejskich instytucji, punkty handlowe i lokale gastronomiczne

Spacerując po mieście uwagę zwraca surowa bryła oraz szklano-stalowa fasada budynku Centrum Spotkania Kultur. Jest to przestrzeń dla wystaw, koncertów, spektakli teatralnych i innych wydarzeń kulturalnych odbywających się w mieście. Dach budynku zaadaptowano na ogrodowy taras widokowy. Przechadzając się w sąsiedztwie kwiatów, traw, krzewów, drzew, a nawet… pasieki, można podziwiać panoramę Lublina

Na rozległym terenie na obrzeżach miasta stworzono skansen architektury ludowej (Muzeum Wsi Lubelskiej), gdzie zgromadzono skarby związane z dawnym życiem wsi, dworów i miasteczek całego regionu

Teren kompleksu podzielono na sektory, gdzie podziwiać można zagrody chłopskie, chałupy, kościoły i cerkwie, kuźnie, spichlerze, wiatrak, remizę strażacką, a także studnie, kapliczki, zabytkowe krzyże, bramy i figury. Częścią skansenu jest także zrekonstruowane miasteczko sprzed II wojny światowej, z rynkiem, ratuszem, posterunkiem policji oraz… zakładem fryzjerskim i lodziarnią

Będąc w Lublinie warto spróbować cebularza, czyli pszennego placka przykrytego pokrojoną cebulą z dodatkiem maku. Początkowo przysmak był wypiekany przez lubelskich Żydów, dziś to kulinarny symbol Lublina (ma status produktu regionalnego, chronionego prawem europejskim), który doczekał się nawet Regionalnego Muzeum Cebularza

Województwo Lubelskie jest stolicą polskiego chmielu, nic więc dziwnego, że sam Lublin także ma bogate tradycje piwowarskie. W budynkach dawnego klasztoru Ojców Reformatorów od 1846 do 2001 roku funkcjonował browar. Dziś w zrewitalizowanym kompleksie Browaru Perła działa m.in. muzeum browaru oraz stylowa Perłowa Pijalnia Piwa